Ga naar de inhoud

Tandenknarsen? Oorzaken en tips

Tandenknarsen? Oorzaken en tips

Tandenknarsen is het – vaak ‘s nachts in de slaap en onbewust – over elkaar schuiven van de boven- en ondertanden en het stevig op elkaar klemmen van de kiezen. Het over elkaar bewegen van de tanden en kiezen gaat vaak gepaard met een flinke kracht, waarbij je een flink knarsend geluid hoort. Het komt naar schatting bij 6-20% van de mensen voor, zowel bij kinderen als volwassenen en bij jongens als meisjes. Wat zijn de oorzaken en wat kun je er aan doen?

Schadelijk voor het gebit

Tandenknarsen en tandenklemmen zijn beide schadelijk voor de tanden en kiezen. Door de overbelasting van het schuiven en krachten van het klemmen raakt de structuur en opbouw van het tandglazuur beschadigd. Door het heen en weer schuren van de tanden ontstaat op de kauwvlakken slijtage. Het tandweefsel komt bloot te liggen, waardoor de kans op het ontstaan van gaatjes en tandgevoeligheid bij eten en drinken toeneemt.

Door het klemmen, waarbij de tanden en kiezen alleen hard op elkaar gedrukt worden zonder geluid te maken, verbrokkelt de structuur in de tandhals, waardoor het tandglazuur verzwakt en de tand los kan komen te zitten. Ook het afbreken of splijten van tanden en het breken van vullingen komt voor.

Het (overmatig) knarsen en klemmen zorgt daarnaast voor een flinke belasting van de kaakspieren, waardoor pijnklachten ontstaan aan de kaakgewrichten en kaakspieren. Andere lichamelijke klachten die het gevolg kunnen zijn van nachtelijke activiteiten met de mond zijn slecht slapen, hoofdpijn, tand- en kiespijn, vermoeidheid en nek- en schouderklachten.

Knarsen tijdens de slaap

Er is nog weinig bekend over de exacte oorzaak van tandenknarsen, maar het onderzoek dat er naar gedaan is wijst als voornaamste oorzaak slaap-waakstoornissen aan, die hoogstwaarschijnlijk worden veroorzaakt door stress, veranderingen in de hersenactiviteit (dopaminehuishouding) en gebruik van alcohol of medicijnen.

Tandenknarsen gebeurt vooral in de lichte slaap. In die lichte slaap maak je wel vaker bewegingen met je lichaam, de ene persoon heftiger dan de andere. Dat geldt met name bij mensen die slaap-waakstoornissen hebben, waardoor ze langer in hun lichte slaap blijven hangen. Kinderen en volwassenen die tandenknarsen bewegen vaak ook met hun armen of benen tijdens de slaap. De oorzaak is dus voor een deel te wijten aan de hersenactiviteit tijdens de slaap.

Onderliggende oorzaken

Onderliggende oorzaken van die slaapstoornissen en verhoogde hersenactiviteit zijn spanning en stress en het gebruik van geneesmiddelen, alcohol en nicotine. Met name stress wordt veel genoemd. Tijdens die periode van (onbewuste) stress en het gebruik van die middelen is het tandenknarsen vaak erger. Zelden wordt het over elkaar heen bewegen of klemmen veroorzaakt door een gebit dat niet goed op elkaar aansluit.

Tips om tandenknarsen te voorkomen

Aan overbelasting overdag kan gewerkt worden via gedragsverandering en relaxoefeningen. Omdat de oorzaken van onbewust in je slaap tandenknarsen nog niet helemaal duidelijk zijn, is het voorkomen lastig. Uitgaande van de vermoedelijke oorzaken kunnen het verbeteren van het slaap-waakritme, het verminderen van stress en het met mate nuttigen van alcohol soelaas bieden.

Tot nu toe is de enige werkende behandeling vooral gericht op het verminderen van tandenknarsen en klemmen door het gebruik van een soort gebitsbeschermer (ook wel occlusale splint genoemd). Een tandenknarsbitje voorkomt schade aan tanden en kiezen en zorgt voor het verminderen van de druk op de tanden. Het bitje wordt ‘s nachts om de boventanden gedragen.

Andere artikels over tandaandoeningen

1 reactie op “Tandenknarsen? Oorzaken en tips”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *