Wanneer de tandplak niet regelmatig door poetsen en gebruik van rager of stoker wordt verwijderd, kan het verharden door de kalkzouten uit het speeksel. Dit noemen we tandsteen. Hoewel het belangrijk is dat tandsteen wordt verwijderd, is het nog beter om tandsteen te voorkomen. Heb jij veel last van tandsteen en zou jij wel wat minder willen ontwikkelen
Goed poetsen om tandplak te verminderen
Het is een open deur, maar we starten toch met deze tip. Goed tandenpoetsen is belangrijk om tandsteen te voorkomen. Door iedere dag twee keer je tanden te poetsen met fluoride tandpasta verwijder je tandplak van de tanden en kiezen. Daarnaast moet je dagelijks de ruimte tussen je tanden te reinigen met flosdraad, tandenstokers en ragers. Nieuw is een waterflosser. Die beschadigt je tandvlees niet zoals flossen en tandenstokeren dat wel doen. Je spuit veel van de tandplak (dat tandsteen wordt na een tijdje) van tussen de tanden. Hiermee verminder je tandplak en tandsteen aanzienlijk.
Tandsteen voorkomen door gezonde voeding en leefstijl
Maar ook voeding en je levensstijl speelt een rol. Door gezond te eten en te drinken kun je tandsteen voorkomen. De vorming van tandplak wordt gestimuleerd door zetmeel en suikerrijke voeding. Achtergebleven suikers en zetmeel in de mondholte worden door bacteriën afgebroken en omgezet. Daardoor ontstaat het harde laagje tandplak. Eet en drink minder suiker- of zeltmeelrijk voedsel tot maximaal 7 eet- en drinkmomenten op een dag. Zo verminder je de aanmaak van tandplak.
Wat veel mensen niet weten is dat speeksel een belangrijke rol speelt bij de bescherming van je tanden. Zorg daarom dat je voldoende water drinkt en gezonde voeding als groenten eet. Zo blijft de speekselproductie op pijl en zijn je tanden langer beschermd. Tenslotte speelt je levensstijl een rol. In tijden van stress verandert de samenstelling van speeksel. Als dat gebeurt vermindert de beschermende werking en worden de restjes suiker en zetmeel in je mond sneller omgezet naar tandplak.
Zelf tandsteen verwijderen: snel en makkelijk
Tandsteen verwijderen kan op verschillende manieren. Voor een grondige schoonmaakbeurt ga je naar de tandarts of mondhygiënist. Die heeft speciale apparatuur om het tandsteen en de aanslag van je tanden te verwijderen. Laat zo’n schoonmaakbeurt minimaal 1 tot 2 keer per jaar uitvoeren. In de tussentijd kun je zelf tandsteen verwijderen, om te voorkomen dat er een dikke laag ontstaat. Om tandsteen zelf te verwijderen gebruik je een tandartshaakje waarmee je heel snel, eenvoudig en veilig het tandsteen tussen je tanden uithaalt.
Oorzaken van tandsteen
Tandsteen ontstaat uit tandplak: een kleverig wit laagje op de tanden dat bestaat uit speeksel, bacteriën en etensresten (zetmeel en suikers). Tandplak verandert onder invloed van stoffen die in het speeksel aanwezig zijn binnen 24 tot 48 uur van structuur en verkalkt tot een harde laag. Wanneer tandplak niet verwijderd wordt verkalkt het dus tot tandsteen. Hoe meer plaque in de mond achterblijft, hoe meer tandsteen er zich zal vormen.
Waarom heeft de ene persoon meer last van tandsteen dan een ander? Daarvoor zijn verschillende oorzaken. Op de eerste plaats: erfelijkheid speelt een rol. Daarnaast heb je als je ouder wordt meer kans op tandsteen, omdat bijvoorbeeld de samenstelling van het speeksel verandert of de tanden ruwer worden. Daarnaast is het deels te verklaren door (een minder goede) mondhygiëne. Maar ook het speeksel heeft hier een rol in. De een heeft een andere zuurgraad als de ander. Ook een droge mond, bijvoorbeeld door met de mond open slapen, speelt een rol bij de vorming van het harde laagje.
Waar de meeste tandsteen voorkomt
Zoals we eerder schreven ontstaat tandsteen vooral onder invloed van de stoffen in je speeksel. Niet gek dat op de plaatsen waar het meeste speeksel in je mond aanwezig is ook de meeste tandsteen voorkomt. Vooral de binnenkant van de onderste voortanden en rondom kiezen zijn plaatsen waar in de loop van tijd veel tandsteen gevormd wordt. Tandsteen wordt niet alleen boven de rand van het tandvlees en tussen de tanden gevormd, de zichtbare plaatsen, ook kan tandsteen ontstaan onder het tandvlees, het niet zichtbare deel.
Waarom tandsteen verwijderen
Tandsteen helemaal voorkomen kan helaas niet. Ook al eet je nog zo gezond en poets je zo goed, er zal altijd een dun laagje ontstaan. Dat is niet ernstig, mits je het regelmatig laat verwijderen. Tandsteen verwijderen gebeurt om tanden te ontdoen van de ruwe laag waarin bacteriën zich kunnen nestelen. Als je dit niet doet, dan kan het gevolgen hebben voor de kwaliteit van je gebit. Zo kan tandsteen op den duur problemen aan het tandvlees veroorzaken. Wordt het tandsteen onder het tandvlees niet verwijderd dan kan het op den duur aantasting van het kaakbot veroorzaken. Hierbij kunnen uiteindelijk tanden en kiezen los gaan staan.
Het is daarom van belang dat tandsteen wordt verwijderd. Daarnaast kan tandsteen een belangrijke oorzaak zijn voor stinkende adem of een vieze smaak in de mond. Dat komt omdat tandsteen een poreuze structuur heeft en daardoor een perfecte leefomgeving vormt voor bacteriën. Ook kan tandsteen de uitstraling van je gebit aantasten. Tandsteen heeft vaak een beetje bruin / donkergelige kleur. Deze kleur wordt veroorzaakt door kleurstoffen uit voeding, drank of tabakswaren.
Vragen? Stel ze gerust aan ons onder dit artikel!
Andere artikels over tandaandoeningen
- Gevoelige tanden? Wat is de oorzaak en wat kun je er tegen doen?
- Hoe ziet een gaatje eruit? Zo herken je een gaatje in je tanden
- Kaaskiezen, wat zijn het en wat kun je er tegen doen?
- Korter worden van tanden en kiezen: het gevolg van gebitsslijtage
- Oorzaken van kiespijn
- Tanden knarsen: een knarsbitje gebruiken
- Tanden komen scheef door: oorzaak en wat aan te doen?
- Tandenknarsen in je slaap: alles wat je moet weten
- Tandenknarsen? Oorzaken en tips
- Tandsteen voorkomen en verwijderen
- Verstandskiezen: pijn en ontsteking
- Waarom zijn mijn tanden geel?
- Wat is cariës of tandbederf en hoe kun je het voorkomen?
- Wat is tanderosie en hoe herken je het?
- Wat moet ik doen als mijn kind kiespijn heeft?
- Witte vlekken op tanden: wat is dat?